Menu

Podejmowanie decyzji wyboru szkoły oraz zawodu

Mimo pandemii uczniowie najstarszych klas szkół podstawowych i ponadpodstawowych są aktualnie na etapie podejmowania ważnych życiowych decyzji. Muszą zebrać odpowiednie informacje i je przeanalizować, aby na tej podstawie wybrać dla siebie odpowiedni zawód i zdecydować o dalszej nauce.

Na trafność wyboru zawodu i drogi dalszego kształcenia mają wpływ następujące czynniki:

  • Poznanie siebie
  • Poznanie zawodów
  • Poznanie możliwości kształcenia

Uczeń powinien określić i uwzględnić swoje:

  • zainteresowania
  • uzdolnienia
  • umiejętności
  • cechy charakteru
  • temperament
  • stan zdrowia
  • poziom wiedzy szkolnej
  • możliwości w nauce
  • wyniki w nauce
  • osiągnięcia

Źródła informacji o uczniu:

  • informacja posiadana przez ucznia na swój temat
  • informacje o uczniu od innych osób, takich jak:
    • rodzice, inni krewni
    • nauczyciele, wychowawca
    • rówieśnicy
    • lekarz (dokumentacja medyczna)
  • osiągane efekty dydaktyczne (oceny z przedmiotów szkolnych, wyniki z egzaminów zewnętrznych,
  • osiągnięcia w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych)
  • informacje o uczniu ustalone na podstawie testów zainteresowań, uzdolnień, predyspozycji zawodowych.

Uczeń powinien poznać i uwzględnić szczegółowe informacje o zawodach, które go interesują, w tym:

  • zadania i czynności
  • narzędzia pracy
  • środowisko pracy
  • warunki pracy
  • stanowiska pracy, na których będzie można wykonywać te zawody
  • możliwości zatrudnienia
  • wymagania psychofizyczne
  • wymagania zdrowotne
  • wymagania związane z wykształceniem w zawodach, które są rozważane.

Źródła informacji o zawodach:

  • Internet (informacje o zawodach, Barometr zawodów, prognozy w zatrudnieniu itd.),
  • telewizja (np. wywiady, filmy dokumentalne )
  • prasa (informacje o zawodach i przedsiębiorstwach, oferty pracy, wywiady z osobami wykonującymi różne zawody itd.)
  • ulotki o zawodach, informatory, przewodniki po zawodach
  • klasyfikacje zawodów (w Internecie)
  • filmy zawodoznawcze (dostępne również w Internecie np. https://doradztwo.ore.edu.pl/filmy-o-zawodach/ )
  • rozmowy z rodzicami, krewnymi, znajomymi na temat zawodów
  • obserwacja pracy w zawodach w miejscach pracy
  • lekcje z doradztwa zawodowego w ramach, których uczniowie zapoznają się z charakterystykami zawodów
  • lekcje przedmiotowe, na których również przybliża się tematykę zawodoznawczą,
  • Festiwal Perspektyw
  • dni otwarte w szkołach.

Informacje o zawodzie powinny zawierać:

  • opis zawodu i czynności realizowanych w danym zawodzie, w tym narzędzia, maszyny, problemy do rozwiązania
  • opis środowiska pracy ( miejsce, warunki pracy, godziny pracy itd. )
  • opis wymagań zawodu dotyczących: warunków zdrowotnych, predyspozycji psychologicznych, umiejętności, zdolności i zainteresowań
  • opis możliwości kształcenia do zdobycia danego zawodu
  • możliwości zatrudnienia w zawodzie.

Uczeń powinien poznać i uwzględnić informacje o możliwościach kształcenia, w tym poznać:

  • system szkolnictwa
  • typy szkół
  • przebieg kształcenia w szkołach
  • różne drogi kształcenia do zawodów
  • zdobywany w szkołach poziom wykształcenia oraz kwalifikacji zawodowych
  • możliwości dalszego kształcenia i podnoszenia kwalifikacji
  • zasady i kryteria rekrutacji szkół
  • szczegółowa oferta rozszerzeń i kierunków kształcenia – zawodów w szkołach

Źródła informacji edukacyjnej:

  • Internet – strony szkół
  • informatory (zbiorcza informacja o szkołach i kierunkach kształcenia)
  • broszury i ulotki dotyczące oferty edukacyjnej danej szkoły
  • dni otwarte w szkołach
  • rozmowy z uczniami, z nauczycielami danej szkoły
  • prasa.

Często dany zawód można uzyskać różnymi drogami kształcenia. Większe szanse na osiągnięcie sukcesu na rynku pracy będą miały osoby posiadające zawody deficytowe (patrz: ,,Barometr zawodów”). Coraz więcej osób posiada więcej niż jeden zawód. Aby być na stałe fachowcem w swojej dziedzinie występuje konieczność ciągłego kształcenia i podwyższania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych. Zmieniający się rynek pracy wymaga od ludzi kształcenia ustawicznego i nabywania nowych kwalifikacji zawodowych.

Opracowała: Beata Jakubik

Skip to content